Với những người thường xuyên nấu ăn, đặc biệt là những món ăn vặt chắc hẳn đã không còn xa lạ với vanilla nữa. Thế nhưng trên thực tế thì không phải ai cũng biết vanilla là gì, nguồn gốc từ đâu? Hương liệu này có những loại nào và tác dụng ra sao? Vì vậy, trong bài viết này chúng tôi sẽ giúp bạn hiểu rõ hơn về vanilla.
Bạn đang đọc: Vanilla là gì? Nguồn gốc, phân loại và tác dụng như thế nào?
Contents
1. Vanilla là gì?
Vanilla hay còn được gọi tắt là Vani. Đây được biết tới là một loại hương liệu thường được dùng trong nấu ăn, nhất là nấu chè, làm bánh hay làm kem. Loại hương liệu này có mùi hương thơm, ngọt ngào, giúp cho món ăn thơm và hấp dẫn hơn. Tuy nhiên, giá của loại hương liệu này lại khá đắt tiền, chỉ đứng sau saffron bởi quá trình sản xuất khá tốn công sức.
2. Nguyên liệu được sử dụng để làm vanilla
Để tạo ra vanilla thì người ta cần phải sử dụng tới chiết suất của những loại hoa lan thuộc chi Vanilla, trong đó chủ yếu là từ loài V.planifolia. Loại hoa này có nguồn gốc từ Mexico vào những năm 1520. Tuy nhiên, sau này chúng đã được chuyển tới các quốc gia châu Âu để tạo ra thức uống socola thơm ngon và đắt đỏ, dành riêng cho giới quý tộc, thượng lưu.
Ngày nay, những loài hoa lan này được trồng nhiều tại các quốc gia như Mexico, Indonesia, Madagascar và Trung Quốc (tỉnh Vân Nam).
Để có thể thu hoạch được quả vani thì sẽ phải chờ khoảng 6 – 9 tháng. Tuy nhiên, do thời gian loài hoa này nở rất ngắn nên cần phải nhanh chóng cho loài hoa này thụ phấn mới kịp tạo quả và thu hoạch.
Những quả vani mọc thành chùm, có màu xanh nhưng sau khi hái thì chúng sẽ bị co lại và dần chuyển sang màu đen. Phải chờ cho những quả vani khô lại người ta mới có thể mang đi chế biến để tạo ra vanilla.
3. Các loại vanilla trên thị trường
Trên thị trường hiện nay có rất nhiều loại vanilla. Do đó, tùy vào nhu cầu sử dụng mà bạn có thể tìm mua loại phù hợp nhất. Cụ thể:
3.1. Vanilla dạng bột
3.1.1. Bột vani
Đây là loại vani được sử dụng nhiều nhất hiện nay. Người ta thường tìm mua bột vani để chế biến thực phẩm. Người ta thường đựng bột trong các ống vani và bày bán nhiều ở các chợ, cửa hàng, bách hóa, siêu thị, trang thương mại điện tử,…
3.1.2. Đường vani
Thường chỉ khi làm chocolate người ta mới sử dụng đường vani. Cũng chính bởi vậy mà chúng không phổ biến, rất ít được bày bán trên thị trường và giá thành cũng tương đối đắt. Tuy nhiên, nếu bạn muốn sử dụng đường vani thì cũng có thể tự làm được bằng cách bổ đôi quả vani rồi vùi vào trong hũ đường hoặc cũng có thể xay quả vani trộn với đường.
3.2. Vanilla dạng nước
3.2.1. Vanilla Essence
Đây là một loại vanilla dạng nước tiêu biểu, còn được gọi là nước vani tổng hợp. Đây không phải là một loại vani nguyên chất mà được tạo ra bằng cách tổng hợp các chất hóa học khác nhau lại. Tuy nhiên, loại hương liệu tổng hợp này không hề gây ảnh hưởng tới sức khỏe của con người. Chúng thường được sử dụng phổ biến tại nước ngoài nhưng ở Việt Nam thì lại rất hiếm.
Người ta thường đóng vanilla Essence trong các chai thủy tinh nhỏ. Mỗi lần sử dụng chỉ cần vài giọt hay 1 muỗng cafe là đủ. Đặc điểm cả loại vanilla dạng nước này đó là không đắng, lỏng, rất dễ sử dụng.
3.2.2. Vanilla Extract
Hay còn được gọi với cái tên quan thuộc là tinh dầu vani, chiết xuất vani. Khác với vanilla Essence, vanilla Extract được chiết xuất từ 100% quả vani ngâm trước nước và rượu. Loại vani này có thể sử dụng khi chế biến món ăn để tăng mùi thơm mà lại không làm món ăn bị đắng.
Tìm hiểu thêm: Cận thị là gì? Dấu hiệu, nguyên nhân, cách chữa trị cận thị
Ưu điểm của vanilla Extract là dễ sử dụng, mỗi lần chỉ cần dùng lượng nhỏ và cho hương thơm rất dễ chịu. Tuy nhiên, để mua được loại vani này khá khó vì chúng rất hiếm, hơn nữa giá thành lại cực kỳ đắt đỏ. Thường bạn chỉ có thể mua được tại các cửa hàng Âu, trang thương mại điện tử quốc tế, các địa chỉ mua hàng xách tay,…
4. Tác dụng của vani
Hiện nay vanilla được sử dụng rất phổ biến nhưng chủ yếu là trong 2 lĩnh vực, đó là ẩm thực và công nghiệp. Cụ thể:
4.1. Sử dụng vani trong ẩm thực
Với nhiều người, đặc biệt là các đầu bếp, thợ làm bánh chuyên nghiệp thì vani chính là một hương liệu không thể thiếu để giúp món ăn của họ trở nên hấp dẫn, kích thích vị giác hơn. Khi làm bánh, nấu ăn, làm đồ uống (trà, cafe, cocktail,…) chỉ cần cho một chút vani vào là đã có thể tạo ra mùi hương thơm dịu, ngọt ngào khiến ai cũng muốn được thưởng thức ngay.
4.2. Sử dụng vani trong lĩnh vực công nghiệp
Ngoài ra, vani cũng được sử dụng rất phổ biến trong lĩnh vực công nghiệp, đặc biệt là chế tạo nước hoa và mỹ phẩm. Sở dĩ như vậy là bởi hương liệu này có mùi hương ngọt ngào, dịu nhẹ rất được lòng phái nữ. Thậm chí, ngay cả những thỏi son môi hiện nay cũng có thành phần là vanilla.
5. Vanilla có chứa độc tính không?
Đây là câu hỏi đang được rất nhiều người quan tâm. Đó cũng là điều dễ hiểu bởi hương liệu này thường được cho trực tiếp vào đồ ăn, thức uống, son môi, nước hoa, mỹ phẩm,… Thế nên người dùng lo lắng về độ an toàn của nguyên liệu này là điều hoàn toàn dễ hiểu.
5.1. Vanilla tự nhiên
Đối với vanilla tự nhiên có thể tồn tại được ở cả dạng bột lẫn dạng nước. Dù là dạng nào thì nó cũng có thể giúp tạo ra hương thơm, đồng thời còn nâng cao hương vị cho thực phẩm. Bên cạnh đó, vani tự nhiên còn được đánh giá là rất tốt cho sức khỏe.
Nhiều người cũng sử dụng tinh dầu vani tự nhiên như một loại thảo dược để giúp thư giãn, giảm căng thẳng, mệt mỏi. Đặc biệt, nhiều nghiên cứu cho thấy tinh dầu vani có thể giúp cải thiện khả năng hô hấp cho trẻ sinh non, sinh thiếu tháng.
5.2. Vanilla hóa học
Tuy nhiên, khác với vanilla tự nhiên, vanilla hóa học lại được cảnh báo là nguy hiểm tới sức khỏe của con người. Đặc biệt, nếu cho trẻ sơ sinh sử dụng vani hóa học còn có thể gây ảnh hưởng xấu tới gan và thận.
Ngoài ra, trong một loại vani được được điều chế từ một loại đậu tonka của cây Dipterise odorata, xuất xứ từ Brazil đã bị Mỹ cấm sử dụng. Nguyên nhân là do loại vani này có mùi thơm nhưng lại tạo ra độc tính, có thể gây ra những tổn thương đối với gan và tăng nguy cơ mắc ung thư.
Các loại bột vani được sử dụng rất phổ biến. Nhưng cũng chính vì vậy mà trên thị trường hiện nay có nhiều cơ sở kinh doanh bột vani giá rẻ, không rõ nguồn gốc xuất xứ. Do đó, rất khó để đảm bảo được chất lượng của chúng. Trong số đó có thể có nhiều loại bột vani có chứa các hóa chất, thành phần độc hại, ảnh hưởng tới sức khỏe.
Thế nên, nếu có nhu cầu mua vanilla bạn nên tìm tới cơ sở kinh doanh uy tín, kiểm tra kỹ nguồn gốc, thành phần, thông tin nhà sản xuất, tem mác, hạn sử dụng,… của sản phẩm.
6. Vanilla có phải là dầu chuối không?
Ngoài ra cũng có một bộ phận người dùng thắc mắc rằng vani có phải là dầu chuối hay không. Câu trả lời là không. Dù vani và dầu chuối đều là hương liệu có tác dụng tạo mùi thơm, gia tăng hương vị nhưng không phải là một. Để hiểu rõ vani với dầu chuối có gì khác nhau bạn hãy tham khảo bảng so sánh sau:
>>>>>Xem thêm: Làm sao để ngày Tết không còn áp lực với mọi người?
| Tiêu chí so sánh | Vanilla | Dầu chuối |
| Nguồn gốc | Chiết xuất vani | Chiết xuất từ cây chuối hoặc điều chế từ acid acetic và isoamyl alcohol |
| Mùi hương | Thơm ngọt ngào | Mùi mạnh, tương tự mùi giữa chuối và lê |
| Công dụng | Ẩm thực: Hương liệu tăng mùi thơm và hương vị
Công nghiệp: Tạo mùi cho nước hoa, mỹ phẩm, son |
Ẩm thực: Làm hương liệu tăng mùi thơm, hương vị
Công nghiệp: Làm dung môi vecni, sơn mài hoặc để kiểm tra mặt hiệu quả của mặt nạ khí, mặt nạ chống độc |
Trên đây là thông tin về hương liệu vanilla. Như vậy qua bài viết này chắc hẳn bạn đã hiểu rõ hơn về hương liệu này rồi. Nếu cần mua để sử dụng hãy tìm tới các đơn vị cung cấp uy tín để sở hữu sản phẩm an toàn, chất lượng.
