Cúng thôi nôi cho bé là một ngày lễ mang nét văn hóa của người Việt với ước mong cầu cho đứa trẻ lên một tuổi được thông minh, khỏe mạnh và bình an. Vậy cúng thôi nôi vào ngày nào? Mâm cúng thôi thôi cho bé trai và bé gái cần chuẩn bị những gì? Bố mẹ hãy cùng tìm hiểu qua bài viết dưới đây nhé.
Bạn đang đọc: Hướng dẫn cúng thôi nôi cho bé trai và bé gái đầy đủ nhất
Contents
1. Lễ thôi nôi là gì?
Lễ thôi nôi được tổ chức khi bé tròn 12 tháng tuổi – cũng là sinh nhật đầu tiên của bé. Theo phong tục, vào ngày này bố mẹ sẽ chuẩn bị một mâm cúng thôi nôi. Tùy thuộc vào văn hóa riêng của từng vùng mà lễ cúng sẽ có một số điểm khác biệt.
Nếu một bữa tiệc sinh nhật thông thường được tổ chức với bánh kem và các loại đồ ngọt thì trong tiệc thôi nôi bố mẹ phải chuẩn bị một mâm cúng theo nghi lễ truyền thống. Mâm cúng 12 Bà Mụ và 2 Đức Ông với mỗi món lễ vật được nhân lên với số lượng 12 đĩa – bát.
Những ý nghĩa của lễ cúng thôi nôi bé trai, bé gái bố mẹ nên biết
- Đánh dấu thời điểm bé yêu bước sang tuổi đầu tiên của cuộc đời
- Thể hiện ý nghĩa tâm linh, với quan niệm các Bà mụ và Đức ông đã nặn ra bé và bảo vệ bé từ lúc trong bụng mẹ đến lúc ra đời nên lễ cúng mang ý nghĩa thay cho lời cảm tạ của bố mẹ.
- Thể hiện niềm vui, sự sung túc của gia đình, cầu mong những điều may mắn và hạnh phúc đến với em bé
- Lễ cúng thôi nôi cho bé trai, bé gái còn là dịp để bố mẹ, ông bà hai bên cùng sum vầy, chúc phúc cho gia đình nhỏ
- ‘’Thôi nôi’’ nghĩa đen là trẻ sơ sinh được nằm trong nôi, khi trẻ lớn sẽ không còn nằm nôi nữa. Với nghĩa bóng, lễ cúng thôi nôi bé trai, bé gái như muốn nói rằng trẻ đã bắt đầu khôn lớn và phát triển khỏe mạnh.
Một thủ tục thú vị của lễ cúng thôi nôi bé trai, bé gái đó là mâm đồ chơi để cho bé bốc. Cách làm và ý nghĩa của hoạt động này như sau:
- Có nhiều món đồ vật hoặc đồ chơi sẽ được bố mẹ chuẩn bị sẵn, đặt vào hộp để cho bé bốc thôi nôi. Bé sẽ tự bốc chọn lấy một món đồ yêu thích nhất cho mình.
- Theo quan niệm trong dân gian, bé bốc được vật gì đầu tiên trong số những đồ thôi nôi thì chính là nghề nghiệp khi trưởng thành bé theo đuổi. Thủ tục này như một tiên đoán vui về sở trường, thế mạnh tương lai của bé.
- Sau khi bé bốc thôi nôi xong thì gia đình, người thân hai họ, khách mời sẽ tặng quà cho bé kèm lời chúc mạnh khỏe
2. Cách cúng thôi nôi cho bé trai, bé gái
Với những gia đình 3 thế hệ sống chung với ông bà có nhiều kinh nghiệm, phụ huynh sẽ không cần quá lo lắng chuyện chuẩn bị mâm cúng hoặc lễ cúng thôi nôi. Bên cạnh đó, các dịch vụ thời hiện đại có tất cả mọi thứ từ A đến Z, bạn có thể thuê dịch vụ chuẩn bị sẵn một mâm cúng thôi nôi cho bé trai, bé gái đầy đủ nhất. Tuy nhiên, bạn vẫn nên nắm rõ những quy tắc trong lễ cúng.
2.1 Chọn ngày cho lễ cúng thôi nôi bé trai, bé gái
Có nhiều gia đình chọn ngày dương lịch để tổ chức. Tuy nhiên theo đúng phong tục thì thời gian làm lễ cúng thôi nôi bé trai, bé gái được tính theo âm lịch. Lịch này sẽ được lùi 2 ngày so với ngày tháng năm sinh của bé. Còn tiệc sinh nhật 1 tuổi của bé thì bạn có thể chọn theo ngày dương để các khách mời thuận tiện đến dự.
2.2 Mâm cúng thôi nôi cho bé trai, bé gái
Mâm cúng Bà Mụ với Đức Ông
- 1 Bình hoa hồng (hoặc hoa Lay Ơn, hoa cát tường … )
- 1 Đĩa ngũ quả
- 13 cốc nến thơm nhỏ
- 1 chén gạo và 1 chén muối
- 1 bó nhang để thắp hương
- 3 ly trà nhỏ
- 3 ly rượu trắng (rót từ một bình rượu mới hoàn toàn)
- 3 ly nước (rót từ một chai nước mới hoàn toàn)
- 13 phần Bánh kẹo tùy chọn
- 13 phần Trầu têm cánh phượng
- 12 phần chè đậu nhỏ, 1 phần chè đậu lớn
- 12 đĩa xôi nhỏ, 1 đĩa xôi lớn
- 1 mâm quần áo giấy cúng mụ
- 1 con Gà luộc
- 1 con heo sữa quay
- 1 đĩa bánh hỏi
- 1 hộp gồm nhiều loại đồ chơi em bé
- Bài khấn ( có thể in ra giấy để đọc theo)
Tìm hiểu thêm: Mối tình đầu là gì? Tại sao mối tình đầu lại thường khó để quên?
Mâm cúng Thần Tài – Thổ Địa ngoài trời vật lễ sẽ tương tự như mâm cúng Ông Táo – Bà Táo. Một số gia đình sẽ có thêm mâm cúng này ở ngoài trời:
- 1 mâm ngũ quả
- 1 bình hoa
- Heo quay và bánh hỏi
- Vàng mã
- Nhang, nến
- Gà luộc nguyên con
- Bộ tam sên: thịt heo luộc, tôm hấp, trứng luộc
- Muối, gạo
- Xôi, chè
Cách khấn cúng Thần Tài – Thổ Địa như sau: “Hôm nay, ngày mùng … tháng … (tính ngày âm lịch), gia đình cháu (tên của bố và mẹ) bày làm mâm lễ vật. Xin cung thỉnh đất đai diên địa, thổ công thổ chủ về đây minh chứng và nhận lễ mừng cho cháu (họ tên của bé) được tròn một năm tuổi. Sau xin tiếp tục phù trợ cho cháu (họ tên của bé) được khỏe mạnh, hay ăn chóng lớn, ngoan ngoãn, phù hộ cho gia đình luôn bình yên, hạnh phúc ”.
Cách bày mâm cúng thôi nôi bé trai, bé gái
- Đặt mâm cúng thôi nôi cho bé trai quay vào trong nhà, mâm cúng đặt ở phòng khách. Người cúng sẽ hướng mặt vào trong nhà – là nơi có gia tiên và các bà Mụ.
- Đặt bình hoa ở hướng đông và mâm hoa quả theo hướng tây. Bạn có thể dùng la bàn để xác định hướng
- Phần đầu của mâm cúng đặt những lễ vật quan trọng như bát nhang, bình hoa, mâm ngũ quả và gà luộc. Xếp theo sau là xôi chè đặt đối xứng nhau thành 2 hàng. Bạn có thể bày biện lễ vật xôi và chè sao cho đẹp mắt, có thẩm mỹ nhất
- Khi bạn đặt dịch vụ mâm cúng thôi nôi, các lễ vật đều được tạo hình bằng khuôn hình hoa, hình chữ phúc đẹp mắt. Lễ vật đẹp phần nào thể hiện lòng thành kính của cha mẹ khi làm lễ.
- Một số gia đình có thêm thủ tục cúng ngoài sân rồi mới vào trong nhà. Mâm cúng ngoài sân gồm heo quay, 5 chén cháo nhỏ, 1 tô cháo to, rau sống, đèn, rượu, hoa quả …
2.3 Thủ tục bốc đồ trong lễ cúng thôi nôi bé trai, bé gái
Sau khi hoàn thành các thủ tục cúng lễ thôi nôi cho bé trai, bé gái xong, ba mẹ hãy bày một mâm hoặc một hộp to gồm các loại đồ chơi cho bé và một số vật dụng bố mẹ lựa chọn để cho bé “bốc”. Quan niệm dân gian tin rằng, sự lựa chọn đầu tiên của bé sẽ là dấu hiệu tiết lộ phần nào định hướng nghề nghiệp trong tương lai.
Trước đây, những đồ vật cho bé bốc chỉ đơn thuần là những vật dụng truyền thống như: Tập vở, bút viết, các loại đồ chơi như quả bóng, ô tô, máy bay, búp bê … Hiện nay, với tư duy phát triển của thời hiện đại, những đồ vật bốc thôi nôi đã đa dạng hơn rất nhiều: Máy tính casio cầm tay, bên cạnh những món đồ chơi truyền thống thì còn có các loại đồ chơi cầu kỳ hơn như bộ dụng cụ mỹ thuật, dụng cụ âm nhạc (đàn), bộ dụng cụ bác sĩ, bộ dụng cụ nấu ăn … thậm chí nhiều gia đình còn có thể bỏ 1 tờ tiền hoặc 1 chỉ vàng vào đó.
Nhìn chung, bố mẹ sẽ chuẩn bị thật nhiều những vật dụng có ý nghĩa tượng trưng cho các nghề nghiệp khác nhau. Có thể giải thích ý nghĩa của một số đồ vật cơ bản như sau:
- Cây bút: Cây bút gợi liên tưởng đến nghề viết lách. Một dấu hiệu cho thấy tương lai bé sẽ có xu hướng yêu thích nghề viết, trở thành nhà văn, nhà báo. Cây bút cũng tượng trưng cho sự hiếu học.
- Quyển sách: Quyển sách mang tới nhiều ý nghĩa tích cực, đó là dấu hiệu cho thấy bé rất ham học hỏi và yêu thích khám phá thế giới xung quanh
- Máy tính casio cầm tay: Điều này tượng trưng cho việc bé có khả năng trong lĩnh vực toán học, kinh tế … những ngành học và nghề liên quan đến các con số
- Bộ dụng cụ bác sĩ: Dự đoán tương lai bé sẽ theo ngành y dược
- Bộ dụng cụ mỹ thuật: Bé có xu hướng về mỹ thuật, thích vẽ tranh
- Bộ dụng cụ âm nhạc: Bé có xu hướng và khả năng về âm nhạc, sử dụng nhạc cụ
- Bộ đồ chơi bếp: Bé có xu hướng yêu thích nấu ăn và rất khéo tay, thông thường các bé gái sẽ lựa chọn món đồ chơi này
- Ô tô, máy bay: Đây là những món đồ chơi thường được các bé trai rất thích. Nhìn chung những đồ vật này cho thấy sau này bé là một người đàn ông mạnh mẽ.
>>>>>Xem thêm: Thất tình là gì? 10 biểu hiện thường gặp của một người đang thất tình
Tất nhiên tập tục này chỉ là một thủ tục nhỏ trong lễ cúng thôi nôi bé trai, bé gái. Độ chính xác của tập tục này chỉ là truyền miệng trong dân gian, không được ai kiểm chứng bằng khoa học. Chính vì vậy bố mẹ đừng đặt nặng vấn đề này mà chỉ nên coi đó là hoạt động giải trí vui vẻ trong lễ thôi nôi mà thôi.
Lễ cúng thôi nôi cho bé thường được tổ chức vào buổi sáng sớm hoặc chiều tối trong không khí tươi mát. Ngoài việc lựa chọn ngày, bố mẹ cũng cần chú ý giờ cúng hợp với tuổi, bản mệnh của bé nhé. Chúc bố mẹ và gia đình có một lễ thôi nôi cho bé mang thật nhiều kỷ niệm hạnh phúc.
