Ở cả 3 miền, lễ cưới hỏi tuy có một số phong tục riêng nhưng nhìn chung đều có những nét khá tương đồng. Đây là dịp để cô dâu chú rể chính thức ra mắt gia đình, nhận lời chúc phúc từ quan viên hai họ. Ngày xưa, phong tục cưới hỏi miền Nam được thực hiện với 6 lễ nghi.
Bạn đang đọc: Phong tục cưới hỏi miền Nam và hướng dẫn chuẩn bị đầy đủ nhất
Dần dần theo xu hướng hiện đại hóa có ảnh hưởng của phương Tây, các lễ nghi được tinh gọn thành 3 đến 4 lễ chính nhưng vẫn giữ được những nét truyền thống đặc trưng.
Contents
1. Những nghi lễ truyền thống theo phong tục cưới hỏi miền Nam
6 lễ theo nghi thức truyền thống đó là:
- Lễ dạm ngõ
- Lễ thông gia
- Lễ cầu thân
- Lễ ăn hỏi
- Lễ cưới
- Lễ phản bái (lễ giở mâm trầu)
1.1 Lễ dạm ngõ (Lễ giáp lời)
Lễ dạm ngõ hay còn gọi là lễ giáp lời là nghi thức đầu tiên trước khi chuẩn bị tổ chức đám cưới. Lễ thông gia và lễ cầu thân theo phong tục cưới hỏi miền Nam được gộp lại ở lễ ăn hỏi để thuận tiện tổ chức cho hai bên gia đình.
Buổi lễ này mang ý nghĩa nhà trai và nhà gái gặp nhau để tìm hiểu về gia đình hai bên. Gia đình chú rể sẽ trao cho cô dâu quà đính ước đồng thời bàn chuyện cưới hỏi với gia đình cô dâu.
Thông thường theo phong tục cưới hỏi miền Nam ngày xưa, lễ giáp lời sẽ mời ông mai và bà mối là người gắn kết hai bên gia đình đến thưa chuyện. Nhưng trong thời buổi hiện đại, hôn nhân sắp đặt phần nhiều không còn tồn tại nên trong đám hỏi sẽ không còn sự xuất hiện của ông mai và bà mối nữa.
1.2 Lễ đính hôn
Trong phong tục cưới hỏi miền Nam, lễ đính hôn thường được tổ chức tại nhà cô dâu. Vào ngày đó, cổng nhà cô dâu sẽ được trang trí kết hoa rực rỡ, trên cổng sẽ treo bảng “lễ đính hôn” (hoặc “lễ đăng khoa”). Quan viên hai họ bên đằng trai sẽ đến nhà gái để thực hiện nghi lễ đính hôn cho đôi uyên ương.
Không chỉ trong phong tục cưới hỏi miền nam mà ở bất kỳ vùng miền nào, cô dâu sẽ khoác lên mình bộ áo dài truyền thống. Bộ áo dài vừa mang nét đẹp của người Việt, vừa có ý nghĩa cô dâu đã trưởng thành, sẵn sàng trở thành người phụ nữ đảm đang toàn vẹn của gia đình. Còn chú rể sẽ mặc áo dài đôi với cô dâu hoặc mặc vest tùy sở thích. Mỗi gia đình hai bên sẽ cử ra một người lớn tuổi đại diện để điều khiển và phát biểu tại buổi lễ.
Gia đình nhà trai sẽ tặng gia đình nhà gái tiền mừng và tặng riêng cho cô dâu quà trang sức . Một trong những nghi thức quan trọng trong phong tục cưới hỏi miền Nam là nghi thức lên đèn. Quan niệm rằng, ngọn đèn được thắp lên mang ý nghĩa soi sáng cuộc sống hôn nhân sau này của cặp tân lang tân nương.
1.3 Lễ cưới
Lễ cưới là buổi lễ chính – cũng là buổi lễ quan trọng nhất trong các nghi thức của đám cưới – và phong tục cưới hỏi miền Nam cũng không phải là ngoại lệ. Tại lễ cưới, gia đình nhà trai sẽ chọn giờ và đưa xe đến rước dâu. Trong không khí tưng bừng của đám cưới, bảng “lễ vu quy” sẽ được treo trước cổng nhà cô dâu, còn bảng “lễ tân hôn” thì được treo tại nhà chú rể.
Tùy từng gia đình theo phong tục cưới hỏi miền Nam, đêm trước ngày cưới cô dâu sẽ thực hiện nghi thức bái lạy song thân và tổ tiên. Đây là nghi thức ‘’lạy xuất giá – mang ý nghĩa cảm tạ công ơn sinh thành và nuôi dưỡng của cha mẹ trong suốt những năm tháng vừa mới lọt lòng đến lúc đi lấy chống.
Nghi thức quan trọng nhất cũng là nghi thức chính của đám cưới đó là lễ rước dâu. Không chỉ mỗi phong tục cưới hỏi miền Nam mà ở tất cả các vùng miền khác đều quan trọng nghi thức này. Gia đình chú rể sẽ đến nhà cô dâu, trao tráp lễ, bái tổ tiên và chọn giờ đẹp để rước cô dâu về nhà.
Khi về đến nhà chú rể, cặp đôi sẽ cùng thắp nén hương bái lạy tổ tiên để ra mắt cô dâu mới, chính thức về chung một nhà. Nghi lễ trao nhẫn cưới có thể được diễn ra ở buổi lễ tại nhà chú rể hoặc trong lễ cưới ở phòng tiệc.
1.4 Lễ phản bái
Một điểm thú vị của phong tục cưới hỏi miền nam là lễ phản bái, thường diễn ra sau lễ cưới 3 ngày. Cô dâu và chú rể sẽ đến nhà gái để thực hiện nghi lễ và mang theo một đôi vịt. Hiện nay, phần nhiều gia đình đã bỏ lễ này hoặc tổ chức chung trong lễ nghi đám cưới.
2. Các bước chuẩn bị đám cưới theo phong tục cưới hỏi miền Nam
Để rõ hơn, hãy tìm hiểu quy trình tổ chức đám cưới chuẩn phong tục cưới hỏi miền Nam theo thứ tự dưới đây nhé.
2.1 Chọn ngày, giờ
Theo tín ngưỡng của người Việt Nam thì việc chọn ngày giờ đẹp là việc đầu tiên cũng là việc quan trọng nhất gia đình hai bên cần bàn bạc. Trước khi cưới người ta thường xem tuổi âm lịch của hai vợ chồng có hợp nhau hay không. Sau đó là việc lựa chọn ngày tốt, xem giờ đẹp để kết hôn.
Tìm hiểu thêm: 12 cách nói chuyện với người yêu thú vị siêu hiệu quả
- Xem năm tuổi của cô dâu: Phong tục cưới hỏi miền Nam và ở các miền khác, thời gian kết hôn và tổ chức đám lễ được xem theo tuổi của cô dâu. Người ta sẽ xem xét năm tuổi đó của cô dâu có phạm Kim lâu không. Tuổi con gái tính theo tuổi mụ (âm lịch) phạm Kim lâu khi số cuối của tuổi là 1, 3, 6, 8. Nếu phạm phải Kim lâu năm đó thì sẽ hoãn lễ cưới sang năm khác hoặc làm lễ hóa giải những điều bất lợi.
- Chọn tháng: Trong một năm thì tháng 3 âm lịch, tháng 7 âm lịch và tháng 12 âm lịch là những tháng người ta thường kiêng tổ chức chuyện đại sự trong đó có đám cưới. Lý giải cho điều này thuộc về tín ngưỡng và quan niệm dân gian. Tháng 3 âm lịch là thời gian thanh minh, tảo mộ. Tháng 7 là tháng cô hồng cũng là Ngưu Lang – Chức Nữ chia lìa. Tháng 12 âm lịch là tháng cuối năm cần bận rộn chuẩn bị lễ tết nên người ta cũng không tổ chức lễ cưới vào tháng này.
- Chọn ngày: Việc chọn ngày còn tùy thuộc vào mỗi tháng, mỗi năm khác nhau. Cơ bản nhất theo phong tục cưới hỏi miền Nam và các vùng miền khác thì gia đình sẽ đến thầy bói toán để xem ngày tốt, giờ đẹp cụ thể.
2.2 Lựa chọn các lễ vật
Đối với phong tục cưới hỏi miền Nam thì số tráp lễ vật thường là số chẵn. Bởi số chẵn là tượng trưng cho vợ chồng có đôi có cặp, mong ước sinh sôi nảy nở. Sự sắp xếp các lễ vật mang ý nghĩa cầu chúc cho cặp vợ chồng son hạnh phúc có nhau, cùng nhau sinh con cháu đầy đàn.
Các mâm quả (tráp lễ vật) mang tới nhà gái được bày biện và trang trí vô cùng bắt mắt, cầu kỳ. Những món lễ vật thường được bọc bằng gói giấy đỏ tươi, vàng ánh kim, phủ khăn lụa đỏ. Tùy vào điều kiện tài chính mỗi gia đình sẽ chuẩn bị theo phong tục cưới hỏi miền Nam là 6 hoặc 8 tráp.
2.3 Lựa chọn đội hình bê tráp
Lựa chọn người bê tráp cũng là phần chuẩn bị khá thú vị cho đám cưới. Thông thường người bê tráp và người quen hoặc bạn thân của cô dâu chú rể. Phía nhà gái sẽ lựa chọn đội hình bê tráp nữ, phía nhà trai sẽ lựa chọn đội hình bê tráp nam.
Dù là phong tục cưới hỏi miền Nam hay các miền khác, khi mang lễ vật đến, mỗi mâm lễ vật sẽ cần 1 nam và 1 nữ cùng bưng tráp mang vào nhà gái. Để đám cưới của mình được chỉn chu, hoàn hảo hơn, bạn cần lưu ý một số điểm sau:
- Lựa chọn người bê tráp có ngoại hình ưa nhìn, chiều cao của đội hình cân đối nhau để khi lên ảnh và lúc làm nghi lễ sẽ đẹp hơn.
- Phân chia người có sức khỏe bê những tráp lễ vật nặng hơn một chút (tráp rượu, tráp hoa quả rồng phượng là 2 tráp lễ nặng nhất)
- Các nam thanh nữ tú bưng mâm quả nên là những người trẻ chưa lập gia đình.
- Cần thông báo cho đội bê tráp giờ giấc chuẩn, tránh đến muộn giờ và có phương án dự phòng thay người nếu có sự cố đột xuất.
>>>>>Xem thêm: Mẹ nên chọn miếng lót hay tã dán tốt cho trẻ sơ sinh?
2.4 Nghi lễ ăn hỏi
Khi đến ngày đẹp, nhà gái sẽ chuẩn bị trà nước, bàn ghế để đón tiếp nhà trai. Vào giờ hoàng đạo, nhà trai cùng đoàn xe họ hàng mang theo lễ vật đến nhà gái.
Sau khi nghi lễ trao tráp diễn ra, mỗi bên gia đình sẽ cử ra một đại diện phát biểu đôi lời với toàn thể những người có mặt trong lễ ăn hỏi. Một phần lễ vật được đặt lên bàn thờ gia tiên để tỏ lòng thành kính của chú rể.
Cô dâu sẽ ngồi trong phòng, chờ chú rể vào đón. Sau đó là nghi lễ thắp hương trên bàn thờ gia tiên. Sau khi thắp lễ, cả hai sẽ cùng đi mời trà những người lớn tuổi và quan khách của hai bên gia đình.
Về phần lễ trong phong tục cưới hỏi miền Nam, khi nhà trai ra về gia đình nhà gái sẽ sắp một ít lễ vật để trả lễ cho nhà trai.
Nghi lễ phong tục cổ truyền là điều đặc sắc làm nên đám cưới đậm chất riêng của người Việt Nam. Dù là phong tục cưới hỏi miền Nam hay miền bắc, hãy chuẩn bị thật tốt để đám cưới được vẹn tròn.
